هنگامی که یک الکتروموتور به‌صورت مستقیم به شبکه برق وصل می‌شود، جریان زیادی را می‌کشد. این جریان باعث آسیب به قطعات دوار داخلی شده و طول عمر آن‌ها را کاهش می‌دهد. بهترین پیشنهاد برای حل این مشکل، استفاده از سافت استارتر (Soft Starter) است. همان‌طور که از نام آن مشخص است، این قطعه باعث راه‌اندازی نرم الکتروموتور می‌شود و آسیب‌های احتمالی را کاهش می‌دهد.
اگر شما هم قصد خرید سافت استارتر را دارید، باید در مورد آن اطلاعات کافی را به‌دست آورید. در اینجا یک راهنمای کامل خرید برای شما آماده شده است تا در زمان خرید بتوانید از آن استفاده کنید.
سافت استارتر چیست؟
سافت استارتر یا راه انداز نرم موتور، دستگاهی است که از آن برای راه‌اندازی تدریجی و نرم الکتروموتور استفاده می‌شود. اگر برای استارت موتور از روش مستقیم استفاده کرد، 5 تا 8 برابر جریان نامی را می‌کشد؛ بنابراین می‌توان از سافت استارترها برای محدودکردن جریان هجومی و کنترل گشتاور الکتروموتور استفاده کرد.
Soft Starter مزایای زیادی دارد که در زیر به تعدادی از آن‌ها اشاره شده است:
- باعث راه‌اندازی نرم موتور می‌شود.
- استارت و توقف بدون ضربه خواهد بود.
- جریان هجومی و گشتاور لحظه‌ای در زمان استارت حذف می‌شود.
- سایز کابل و جریان کلیدهای اتصال به شبکه را کاهش می‌دهد.
- طول عمر موتور را افزایش می‌دهد.
- شتاب و ترمز قابل تنظیم را فراهم می‌کند.
- قابلیت تغییرات ناگهانی توان را دارد.
- تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارد.
- خرید آن به‌صرفه است.
- طراحی جمع‌وجوری دارد.
- تعداد راه‌اندازی‌های موتور را در زمان مشخص افزایش می‌دهد.
- مقدار گرمای تولیدشده را کاهش می‌دهد.
- کارایی الکتروموتور را بهبود می‌بخشد.
روش‌های دیگر مانند اتوترانسفورمر و ستاره مثلث برای راه‌اندازی موتور وجود دارد؛ اما سافت استارتر نسبت دو روش دیگر جدیدتر است و با تکنولوژی روز تولید می‌شود. یکی از قابلیت‌های خاص آن نسبت به روش‌های دیگر، اتصال موتور به شبکه برق به واسطه یک یکسوکننده سیلیکونی است؛ به‌همین دلیل می‌توان روی ولتاژ از صفر تا مقدار نامی کنترل داشته و راه‌اندازی موتور بسیار نرم و تدریجی باشد.
سایر محصولات سپکا: الکتروموتور فشار ضعیف
انواع سافت استارتر یا راه انداز نرم موتور
سافت استارترها را می‌توان از چند لحاظ مختلف مانند ساختاری، نوع راه‌اندازی، نوع کنترل، نوع اتصال، ساختمان داخلی دسته‌بندی کرد؛ پس اجازه دهید در ادامه به همه این طبقه‌بندی‌ها اشاره کنیم تا شما هم با آن‌ها بیشتر آشنا شوید.
ساختار
Soft Starterها از نظر ساختاری به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- آنالوگ
- دیجیتال
راه‌اندازی
سافت استارترها از نظر نوع راه‌اندازی به پنج دسته زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
- اتو ترانس
- ستاره مثلث
- الکترونیکی
- مقاومت اولیه
- سیم‌پیچی چند بخشی
کنترل
اگر بخواهیم آن‌ها را بر حسب روش کنترلی دسته‌بندی کنیم، می‌توان به پنج دسته زیر اشاره کرد:
- روش کنترل شیب ولتاژ
- روش کنترل حد جریان
- روش کنترل شیب جریان
- روش کنترل پمپ
- روش کنترل گشتاور
ساختمان داخلی
این قطعه را می‌توان از نظر ساختمان داخلی به دو نوع زیر طبقه‌بندی کرد:
- دو فاز کنترل
- سه فاز کنترل
اتصال
همچنین برای تقسیم Soft Starterها بر مبنای نوع اتصال، آن‌ها را به دو نوع زیر دسته‌بندی می‌کنند:
- Inline
- Inside Delta
خرید انواع گیربکس صنعتی اصل با مشاهده مشخصات فنی دقیق آن ها
کاربرد راه انداز نرم موتور
سافت استارترها معمولا در موتورهایی استفاده می‌شود که با سرعت ثابت کار می‌کنند. این قطعه را میتوانید در صنایع مختلفی مشاهده کنید که در زیر به برخی از کاربردهای آن اشاره شده است:
- فن‌ها: به احتمال زیاد شما هم فن‌ها و پنکه‌های بزرگ را در صنایع مختلف دیده‌‌اید. این فن‌ها معمولا با سرعت ثابت کار می‌کنند. برای اینکه بتوان در زمان راه‌اندازی از آن‌ها محافظت کرد، بهترین روش، استفاده از Soft Starter است.
- تسمه‌نقاله‌ها: در صنایع مختلف از تسمه‌نقاله‌ها برای جابه‌جا کردن وسایل مختلف استفاده می‌شود. اگر برای راه‌اندازی یا توقف آن از استاتر معمولی استفاده شود؛ ممکن است لرزش‌های ناگهانی باعث آسیب به کمربندهای آن شده و در نهایت به وسایلی که هم روی آن قرار دارند صدمه وارد کند؛ پس باید برای راه‌اندازی آن دقیق عمل کرد. برای اینکه تسمه‌نقاله‌ها، شروع به‌کار نرمی داشته باشند، بهترین پیشنهاد استفاده از راه انداز نرم موتور است.
- پمپ آب: بیشتر پمپ‌های آب به دلیل اینکه در داخل لوله آن‌ها فشار ناگهانی ایجاد می‌شود، باید راه‌اندازی و حتی توقف آرامی داشته باشند. برای اینکه پمپ آب خراب نشود، استفاده از Soft Starter ضروری است. سافت استارتر پمپ آب مانع از ایجاد فشار ناگهانی در داخل لوله می‌شود و فشار به‌طور تدریجی افزایش پیدا می‌کند.
- موتورهای دارای تسمه و قرقره: در موتورهایی که بار خود را از طریق تسمه یا قرقره حرکت می‌دهند، تکان ناگهانی باعث ایجاد مشکل برای آن‌ها می‌شود. برای اینکه از ایجاد مشکل برای موتور جلوگیری کرد، خرید سافت استارتر برای آن بهترین پیشنهاد است.
کاربرد سافت استارترها را می‌توان در دستگاه‌های دیگر مانند کمپرسورها، سنگ‌شکن‌ها، سانتریفیوژها، همزن‌ها و آسیاب‌ها مشاهده کرد.
اگر به دنبال دژنکتور، کلیدها و سایر لوازم برق صنعتی هستید، میتوانید از سایت سپکا ابتدا قیمت را استعلام گرفته سپس با خیال آسوده خرید خود را انجام دهید.
نحوه عملکرد سافت استارتر
Soft Starter از روش کاهش ولتاژ برای راه‌اندازی موتور استفاده می‌کند؛ یعنی در زمان شروع به کار الکتروموتور مقدار ولتاژ را افزایش می‌دهد؛ بنابراین موتور به نرمی، سرعت و شتاب می‌گیرد و به‌دلیل اینکه ولتاژ آن به‌صورت مناسب تامین می‌شود، هیچ‌گونه لرزش مکانیکی نخواهد داشت.
گشتاوری که در موتورهای القایی ایجاد می‌شود، به‌طور مستقیم با جریان، متناسب است و مقدار جریان به ولتاژ منبع تغذیه بستگی دارد. پس می‌توان از ولتاژ تغذیه برای کنترل گشتاور راه‌اندازی کمک گرفت. اگر از یک استارتر معمولی استفاده کنید، ولتاژ کامل باعث تولید حداکثر گشتاور راه‌اندازی می‌شود و برای موتور خطراتی را ایجاد می‌کند.
پس می‌توان گفت یک Soft Starter وسیله‌ای است که مقدار گشتاور راه‌اندازی را کاهش می‌دهد و به‌تدریج و با روشی ایمن مقدار آن افزایش می‌دهد تا موتور به سرعت نامی خود برسد. بعد از اینکه موتور به این سرعت رسید، راه انداز نرم موتور منبع تغذیه کامل ولتاژ را به مدار اعمال خواهد کرد.
بعد از اینکه موتور الکتریکی با استفاده از سافت استارتر راه‌اندازی شد، دیگری نیازی به وجود آن در مدار ندارید؛ بنابراین میتوانید Soft Starter را توسط یک کنتاکتور بای‌پس از مدار خارج کنید. بعضی از مدل‌ها، خودشان دارای کنتاکتور هستند و لازم نیست شما کنتاکتور خارجی را به آن وصل کنید. پس در زمان خرید سافت استارتر حتما به این نکته توجه داشته باشید که آیا دارای کنتاکتور است یا خیر.
معرفی انواع سافت استارتر
همان‌طور که در بالا اشاره شد، سافت استارترها از چند دیدگاه مختلف طبقه‌بندی می‌شوند و همه آن‌ها مشخص شد. اما در بازار این قطعه را بیشتر با دو نوع سافت استارتر آنالوگ و سافت استارتر دیجیتال می‌شناسند که در ادامه آن‌ها را بیشتر معرفی کرده‌ایم
سافت استارتر آنالوگ
این نوع راه‌انداز مانند یک سوئیچ کار می‌کند که برای تغییر مقادیر آن باید از یک ولوم تنظیم استفاده کرد. یعنی نوع آنالوگ هیچ‌گونه صفحه نمایشی ندارد و کاربر نمی‌تواند اطلاعات را مشاهده کند. البته خود Soft Starter آنالوگ را به دو نوع ساده و پیشرفته‌تر تقسیم می‌کنند.
در نوع ساده، کاربر فقط می‌تواند ولتاژ و زمان شروع اولیه را انتخاب کند؛ اما نوع پیشرفته‌تر قابلیت‌هایی بیشتری را در اختیار کاربر قرار می‌دهد و می‌توان مدت زمان توقف و محدودیت حد جریان را مشخص کرد.
سافت استارتر دیجیتال
همان‌طور که از نام آن مشخص است، این نوع دارای صفحه‌نمایش بوده و کاربر می‌تواند اطلاعات مربوط به موتور و همچنین نحوه کار آن به‌صورت دقیق مشاهده کند. روی صفحه‌نمایش میتوانید وضعیت Soft Starter، دمای موتور، مقدار جریان موتور، توان موتور، ولتاژ، زمان و تاریخ را مشاهده کنید. این اطلاعات به کاربر کمک زیادی خواهد کرد تا بتوانید روی موتور به‌طور دقیق کنترل داشته باشد.
خرید گیربکس قورباغه ای همراه با گارانتی و ضمانت اصالت کالا
اجزا و قطعات راه انداز نرم موتور
سافت استارترها از چند جزء ساخته شده‌اند که هر یک از آن‌ها وظیفه‌ای برعهده دارند. در ادامه به هر یک از این اجزاء اشاره خواهیم کرد:
- تریستورها: در سافت استاتورها برای کنترل ولتاژ از تریستور در بخش قدرت استفاده می‌شود. Thyristor یک قطعه نیمه‌رسانای چندلایه است که در آن هر فاز مخالف جهت Anti-Paralle نصب خواهد شد. به همین دلیل از این قطعه می‌توان جهت برش ولتاژ در هر دو نیم سیکل مثبت و منفی استفاده کرد.
- برد الکترونیکی: یکی از قطعات اصلی که در سافت استاتورها استفاده می‌شود، برد الکترونیکی است. این قطعه وضعیت الکتروموتور، کنترل مقدار ولتاژ خروجی و بررسی تنظیمات را برعهده دارد. به‌عبارت دیگر بردها، مقدار ولتاژ عبوری از تریستورها و زمان تریگرشدن را نشان خواهند داد. در بعضی از مدل‌ها ممکن است وظیفه برد با یکدیگر متفاوت باشد؛ برای مثال در برخی از مدل‌ها بردها وظیفه حفاظت اطلاعات ذخیره‌شده، نمایش کمیت و ... را دارد.
- هیت سینک: سافت استارترها به دلیل اینکه به‌صورت مداوم کار می‌کنند، حرارت زیادی تولید می‌کنند؛ اگر مقدار گرمای تولیدشده بیش از حد بالا رود، باعث از بین رفتن قطعات دیگر می‌شود؛ پس برای اینکه گرمای ایجادشده به فضای اطراف منتقل شود، از هیت سینک استفاده می‌کنند. البته این نکته را در نظر داشته باشید، مقداری گرمایی که از این قطعه عبور می‌کند به جریان گذاری و ظرفیت سافت استارتر بستگی دارد.
- فن: برای انتقال بهتر گرما، بیشترشدن ظرفیت تهویه و همچنین بهتر شدن عملکرد سافت استارتر از فن استفاده می‌شود. در هر Soft Starter ممکن است چند فن به کار گرفته شود. تعداد فن‌ها به عواملی مانند شرایط محیطی، مقدار جریان، تعداد استارت بستگی دارد.
- بدنه: هر قطعه سافت استارتر دارای بدنه مخصوص به خود است که دو وظیفه یعنی نگه‌داشتن بخش‌های داخلی و محافظت از آن‌ها در برابر گردوغبار و ... را بر عهده دارد. جنس بدنه در مدل‌های مختلف با هم متفاوت است و از جنس‌های فلز، پلاستیک یا ترکیبی از هر دو استفاده می‌شود.
خرید و استعلام قیمت ژنراتور در سایت تخصصی سپکا
مشخصات فنی سافت استارترها
مشخصات فنی سافت استارتر روی عملکرد آن نقش مهمی دارد و شما قبل استفاده باید با آن‌ها آشنایی داشته باشید.
این مشخصات عبارت‌اند از:
کاربرد
اولین مشخصه، کاربرد آن است؛ یک سافت استارتر با توجه به طراحی که دارد می‌تواند در ماشین‌های ساده، استاندارد و سنگین و یا صنعتی استفاده شود.
زمان راه‌اندازی قابل تنظیم
یکی دیگر از مشخصات فنی Soft Starterها، زمان راه‌اندازی قابل تنظیم است. در مدل‌هایی که برای کاربردهای سبک‌تر استفاده می‌شوند، زمان راه‌اندازی کمتر است؛ اما در مدل‌هایی که در محیط‌های صنعتی استفاده می‌شوند، زمان راه‌اندازی بیشتر خواهد بود.
تعداد فاز
تعداد فاز نیز از مشخصات مهم در سافت استارترها هستند که به تک فاز یا سه فاز تقسیم می‌شود.
ولتاژ تغذیه
ولتاژ تغذیه نیز در Soft Starterها مهم هستند؛ مقدار این ولتاژ می‌تواند در مدل‌های مختلف با همدیگر متفاوت باشد. در هنگام خرید این قطعه باید به قدرت موتور برحسب کیلووات توجه داشته باشید.
درجه حفاظت
همچنین درجه حفاظت سافت استارترها هم حائز اهمیت است که معمولا آن را با IP به‌همراه دو عدد نشان می‌دهند و شما باید آن را در نظر داشته باشید.
معرفی محصولات سپکا: خرید درایو ac با ضمانت اصالت کالا
نکات مهم در انتخاب سافت استارتر
برای انتخاب و خرید سافت استارتر باید چند پارامتر مهم زیر را در نظر داشته باشید.
نوع کاربردی
پارامتر اول نوع کاربردی است که این قطعه می‌تواند کنترل کند و حتما باید به آن توجه شود.
نوع اتصال
پارامتر دوم نوع اتصال موتور به سافت استارتر است؛ اتصال می‌تواند in-line یا in-Side delta باشد.
تعیین تعداد استارت
پارامتر بعد که باید در نظر داشته باشید، تعیین تعداد استارت‌های آن در ساعت است. این مشخصه بسیار مهم است؛ چراکه تعداد استارت‌ها بیشتر از مقدار مشخصی باشد، باید از فن‌های مخصوص برای خنک‌کردن قطعه استفاده کرد.
در هنگام خرید باید به مشخصات موتور مانند توان، ولتاژ و جریان نامی آن نیز توجه داشته باشید. همچنین شرایط محیطی مانند دما را در نظر بگیرید. همه این پارامترها روی قیمت سافت استارتر تاثیرگذار هستند. علاوه‌بر این پارامترها باید، نکات زیر را هنگام خرید در نظر داشته باشید:
- در یک سافت استارتر نمی‌توان سرعتی بیش‌از سرعت نامی ایجاد کرد.
- در صنعت از Soft Starterها جهت کنترل دور استفاده نمی‌شود؛ اما مدارهای کنترل دور پنکه، دیمر و ... یک سافت استارتر تک فاز است.
- مبنای کار آن‌ها، بر اساس تغییر ولتاژ خروجی است و مقدار فرکانس خروجی با فرکانس ورودی برابر است.
- بیشترین جریان راه‌اندازی در این قطعه 2.5 برابر جریان نامی موتور است و همچنین امکان تنظیم منحنی راه‌اندازی با شیب مناسب وجود دارد.
- با طراحی یک مدار فرمان مناسب می‌توان چند موتور را راه‌اندازی کرد؛ به‌عنوان مثال می‌توان 10 موتور را تنها با یک Soft Starter روشن کرد.
با در نظر گرفتن همه پارامترها و مواردی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، حال وقت آن رسیده است که خرید خودتان را نهایی کنید. شرکت صنعت گستران سپید کاسپین (سپکا) با هدف ارائه خدمات فنی به صنایع بزرگ کشور، مشغول به فعالیت است. سپکا اقدام به فروش سافت استارتر یا راه انداز نرم موتور کرده است و شما میتوانید برای استعلام قیمت و خرید آن با شرکت در تماس باشید.