دیزل ژنراتور (ژنراتور دیزلی) ترکیبی از یک موتور دیزل و یک ژنراتور الکتریکی است که از آن برای تولید انرژی الکتریکی استفاده می‌کنند. از ژانراتور دیزلی در شرایط ضروری و هنگامی که برق در دسترس نیست، استفاده می‌شود. برای نصب، راه‌اندازی و کار با موتور باید نکات ایمنی زیادی را رعایت کرد. در صورتی که هر یک از موارد ایمنی و الزامات دیزل ژنراتور نادیده گرفته شود، مشکلات و حتی خسارت جبران‌ناپذیری به بار می‌آید. پس برای نصب و راه‌اندازی موتور حتما از افراد متخصص استفاده کنید. همچنین کسانی که با این موتور کار می‌کنند، باید با کلیه الزامات دیزل ژنراتور آشنا باشند.
در این مقاله از سپکا قصد داریم به همه دستورالعمل‌های ایمنی ضروری دیزل ژنراتور بپردازیم. پس تا آخر مقاله همراه باشید تا ایمنی در ژنراتور دیزلی خودتان را به بهترین شیوه رعایت کنید.
چه موارد ایمنی در دیزل ژنراتور باید رعایت شود؟
نکات ایمنی دیزل ژنراتور شامل سه مرحله نصب، راه‌اندازه و استفاده از آن است. هر یک از این مراحل، دستورالعمل‌های خاص خود را دارند که رعایت همه آن‌ها ضروری است. نکاتی که برای ایمنی دیزل ژنراتورها وجود دارد، نه‌تنها شامل ایمنی کاربر است؛ بلکه به ایمنی موتور هم مربوط خواهد شد. در ادامه ابتدا نکات ایمنی نصب، سپس نکات راه‌اندازی و در آخر دستورالعمل‌های ایمنی موتور برق آورده شده است.
ایمنی در نصب دیزل ژنراتور
اگر ژنراتور دیزلی را انتخاب کرده‌اید و قصد نصب آن را دارید؛ قبل از هر کاری باید موتور را به‌طور کامل بررسی کنید تا هرگونه آسیبی که احتمالا در حین حمل‌ونقل رخ داده باشد، شناسایی کنید. پس از آن مهم‌ترین کاری که شما برای نصب این موتور انجام دهید، انتخاب محل نصب دقیق آن است. محل را باید از جنبه‌های زیر بررسی کنید:
- شرایط اولیه محل نصب: ژنراتور باید روی سطحی هموار، غیرقابل احتراق، غیررسانا و با کمی ارتفاع از سطح زمین قرار گیرد تا از تماس آن با آب جلوگیری شود. همچنین محل انتقال سوخت به مخزن آن نزدیک باشد تا طول لوله‌کشی آن کاهش پیدا کند
- دسترسی به موتور: دسترسی به دیزل ژنراتور بسیار حائز اهمیت است. در هنگام نصب موتور باید تلاش کنید که دسترسی به آن راحت و ایمن باشد تا در مواقع ضروری بدون هیچ مشکلی بتوانید عیوب آن را رفع کنید.
- مخزن سوخت: یکی از دلایل اصلی آتش‌سوزی در موتورهای دیزل ژنراتور، رعایت نکات ضروری در هنگام پرکردن مخزن است. پس برای ذخیره‌کردن گازوئیل در داخل مخزن، باید نکات ایمنی را رعایت کرد. یکی از نکات مهم، شیب مخزن است که باید قبل از پرکردن آن و هنگام استفاده روی آن کنترل داشته باشید.
- تهویه: یکی از نکات مهم ایمنی دیزل ژنراتور در هنگام نصب، کنترل سیستم تهویه آن است. تهویه مناسب باعث خارج‌شدن گازهای سمی در هنگام کارکردن دیزل ژنراتور می‌شود. همچنین یک سیستم تهویه ایده‌آل به خنک نگه‌داشتن موتور و کاهش دمای آن کمک می‌کند در نتیجه، طول عمر دیزل ژنراتور را افزایش می‌دهد. در این موتورها، فن خنک‌کننده رادیاتور و لوله‌های اگزوز، هوا را به بیرون هدایت می‌کند و آن را خنک نگه می‌دارد. یکی از راه‌های تضمین تهویه خوب، این است که موتور را در فضای باز قرار دهید. از نصب دیزل ژنراتور در مکان‌هایی که تهویه خوبی ندارند، خودداری کنید.
- برای اینکه موتور را در برابر آب و هوا محافظت کنید، می‌توانید از محافظ سایه‌بانی کمک بگیرید. هنگام استفاده از ژنراتور دیزلی آن را به‌خوبی از آب دور نگه دارید. نشت یا نفوذ آب نه‌تنها منجر به نقص فنی در ژنراتور برق می‌شود، بلکه می‌تواند برای کسانی که در نزدیکی آن هستند، خطرناک باشد. همچنین نشت آب باران هم باعث زنگ‌زدگی آن خواهد شد.
در پایان باید گفت که نصب موتور را مطابق با دستورالعمل ایمنی در دیزل ژنراتور و توصیه‌های شرکت سازنده که در دفترچه راهنما آمده است، انجام دهید.
موارد حفظ ایمنی در راه اندازی دیزل ژنراتور
بعد از اینکه همه نکات ایمنی دیزل ژنراتور را در هنگام نصب رعایت کردید و کار تمام شد، اکنون باید نکات ضروری در راه‌اندازی آن را در نظر بگیرید. برای راه‌اندازی دیزل ژنراتور باید چند نکته بسیار مهم را رعایت کرد:
- از ریخته‌شدن سوخت، روی بدنه دیزل ژنراتور جلوگیری کنید.
- موتور ژنراتور دیزلی را به کابل ارت مجهز کنید تا از برق‌گرفتگی جلوگیری شود.
- باید همه اتصال‌های سیستم سوخت‌رسانی کنترل شود و در صورت وجود نشتی، همه آن‌ها برطرف شود.
- ایمنی اتاق دیزل ژنراتور بسیار مهم است و نباید هیچ‌گونه مواد اشتعال‌زایی در نزدیکی اتاق دیزل ژنراتور و خود دستگاه وجود داشته باشد.
- نباید در تانک سوخت، الکتریسیته ساکن وجود داشته باشد و شما باید از عدم وجود آن مطمئن شوید.
- از مقدار توان خروجی موتور اطلاع داشته باشید تا در صورت افزایش دور موتور، فشار بیش‌ازحد مجاز به آن وارد نشود.
- باید سطح مقطع کابل، متناسب با توان خروجی و همچنین فاصله آن با تابلو باشد.
- قبل از شروع کار ژنراتور باید تمام کابل‌های باتری را جدا کرد تا احتمال راه‌اندازی تصادفی از بین برود.
- کلیه اتصالات الکتریکی مانند سیم‌ها، کابل‌ها و ترمینال‌ها باید به‌طور مناسب عایق‌بندی و پوشانده شوند و نباید با دست بدون دستکش یا خیس، آن را لمس کرد؛ زیرا باعث شوک الکتریکی به اپراتور می‌شود.
- سیمهای برق را حتما بررسی کنید. آن‌ها نباید بار زیادی را تحمل کنند و همچنین به‌راحتی قابلیت جابه‌جایی داشته باشند.
- بین ژنراتور و درها، پنجره‌ها و دریچه‌های مجاور باید حداقل 5 متر فاصله وجود داشته باشد تا از ورود دودهای خطرناک اگزوز به محل جلوگیری کند. همچنین باید حدود 1 تا 1.5 متر فاصله بین ژنراتور و محیط اطراف وجود داشته باشد.
سایر نکات ایمنی در دیزل ژنراتور
دستورالعمل‌های ایمنی دیزل ژنراتور فقط به زمان نصب و راه‌اندازی محدود نمی‌شود؛ بلکه باید هنگام استفاده هم نکات ایمنی را در نظر داشته باشید و آن‌ها را رعایت کنید. در زیر چند مورد از نکات مهم آورده شده است که باید در زمان استفاده از دستگاه در نظر داشته باشید:
- باید به‌صورت مرتب کلیه قسمت‌ها را بازرسی و در صورت هرگونه مشکل آن را برطرف کنید.
- برای اینکه خطر آتش‌سوزی وجود نداشته باشد، از ریخته‌شدن روغن در اطراف دیزل ژنراتور جلوگیری کنید.
- هر گونه نشت سوخت یا روغن، باید به عنوان هشدار قرمز در نظر گرفته شود و باید فورا موتور خاموش شود تا از انفجار احتمالی جلوگیری کنید.
- نباید هیچ‌گونه بار اضافی به موتور وارد شود.
- کلیه تکنیسن‌ها در حین کار با آن، باید هوشیار باشند.
- نباید در حین کار، دستگاه را باز کرد و قطعات داغ و متحرک آن را دستکاری کرد.
- کشیدن سیگار در نزدیکی موتور خطرناک است و می‌تواند حوادث ناگواری به‌همراه داشته باشد.
- برای اینکه دیزل ژنراتور به‌طور پیش‌بینی‌نشده خاموش نشود، از کیت‌های خاموش‌کننده استفاده کنید.
- اگر موتور به سرویس نیاز داشت، از تکنسینی متخصص و ماهر کمک بگیرید و حتما در هنگام این کار، کلیه دستورالعمل‌ها رعایت شود.
- برای اینکه در مکان‌های مسکونی آلودگی هوا و آلودگی صوتی کم‌تر شود، باید ژنراتورها را در مکان‌هایی دور از ساختمان‌های مسکونی نصب کرد.
- سرویس و نگهداری دیزل ژنراتور مانند تعویض روغن آن، باید به‌صورت منظم در دستور کار باشد.
- برای افزایش طول عمر موتور، باید روغن آن به‌صورت مرتب تعویض شود.
- همیشه دمای موتور به‌صورت مناسب حفظ شود.
- از فشار نامناسب روغن در موتور دیزل جلوگیری شود؛ چراکه روی عملکرد کلی آن تاثیر منفی دارد.
- اگر فشار زیادی به موتور وارد شد، باید آن را به‌صورت کامل خاموش کرد.
- موتور باید همیشه در معرض هوای تمیز باشد.
- در زمان کارکرد موتور از ریختن سوخت به مخزن جلوگیری کنید؛ چراکه موجب آتش‌سوزی خواهد شد. قبل از سوخت‌گیری موتور کاملا خنک باشد.
- در زمان کار دیزل ژنراتور به صدا خفه‌کن دست نزنید؛ چراکه باعث سوختن دست شما می‌شود.
- هنگام سوخت‌گیری، سوخت منبسط می‌شود، بنابراین نباید مخزن را تا آخر پر کنید.
- برای اینکه موتور به‌صورت ایمن کار کند، باید مطمئن شوید که منبع سوخت همیشه باکیفیت است. پس ابتدا باید از نوع سوختی که استفاده می‌کنید، اطمینان پیدا کنید. سوختی که دارای افزودنی‌های اضافی زیادی است، موتور را خراب می‌کند. همچنین شستشوی دوره‌ای سیستم و وارد کردن سوخت جدید نیز بسیار مهم است. گازوئیلی که برای مدت طولانی در مخزن است و از آن استفاده نمی‌شود، باعث آسیب به ژنراتور دیزلی خواهد شد.
- همیشه یک کپسول آتش نشانی در دسترس باشد. استفاده از خاموش‌کننده‌هایی که با تترا کلرید کربن کار می‌کنند اکیداً ممنوع است؛ زیرا دارای بخارات سمی هستند و می‌توانند عایق سیم ژنراتورها را خراب کنند.
- همه پرسنلی که با این موتور کار می‌کنند یا در مجاورت آن هستند، باید همیشه از تجهیزات حفاظت فردی مناسب شامل عینک، دستکش و کلاه سخت استفاده کنند.
- یکی از بهترین راه‌ها برای اطمینان از ایمنی دیزل ژنراتور، داشتن انباری از لوازم مورد نیاز برای کارکرد آن است. پس باید از تمام مایعاتی که استفاده می‌کنید، مقداری اضافه داشته باشید. اگر این مواد در دسترس باشد، موتور خشک نمی‌شود و خطرات ایمنی دیگری ایجاد نخواهد شد.
- ژنراتورهای بزرگ در حین کار بسیار پرسروصدا هستند. سطح صدا می‌تواند به شنوایی هر کسی که در نزدیکی ژنراتور است آسیب جدی وارد کند؛ بنابراین باید مطمئن شوید که همه کارکنان هنگام کار در نزدیکی دستگاه از گوش‌بند استفاده می کنند تا به شنوایی آن‌ها آسیبی وارد نشود.
- شما باید ارزیابی ریسک دیزل ژنراتور را به‌درستی انجام دهید و از نزدیک‌شدن سایر کارکنان به موتور جلوگیری کنید. همچنین مطمئن باشید که پرسنل به‌صورت صحیح با ژنراتور کار می‌کنند و از آن‌ها تست‌های دوره‌ای منظم ایمنی گرفته شود.
سخن پایانی
دیزل ژنراتور انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند. از این موتور در شرایط خاص استفاده می‌شود. اگر همه نکات ایمنی ژنراتور دیزلی در هنگام کار رعایت شود، طول عمر دستگاه افزایش پیدا می‌کند. البته الزامات ایمنی موتور در هنگام نصب و راه‌اندازی آن هم بسیار ضروری است. در این مقاله به چندین دستورالعمل ایمنی در دیزل ژنراتور اشاره شد که در سه بخش نصب، راه‌اندازی و هنگام استفاده تقسیم شده‌اند. در هنگام استفاده از موتور همه این نکات را در نظر داشته باشید تا هم عمر آن بیشتر شود و هم اتفاقی ناخوشایندی برای شما رخ ندهد.
پست قبلی
پست بعدی
