الکتروموتورها در صنایع برای تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در کنار کارایی فراوان الکتروموتورها باید برای مصرف انرژی آن چاره‌ای اندیشید؛ چراکه بر اساس آمار به‌دست آمده، حدود دو سوم انرژی صنایع مختلف در این موتورهای الکتریکی مصرف می‌شوند. در سال‌های گذشته بهینه‌سازی مصرف انرژی در صنایع به دلایل مختلف مورد توجه قرار گرفته و کارهایی خوبی در این زمینه انجام شده است. پس اطلاع از روش های کاهش مصرف انرژی در الکتروموتور می‌توان بسیار حائز اهمیت باشد.
در این مقاله از سپکا قصد داریم ۱۰ روش عالی برای بهینه سازی مصرف انرژی در الکتروموتور بپردازیم. اگر مدیریت انرژی برای شما هم اهمیت دارد، پس تا آخر مقاله همراه ما باشید.
عوامل موثر در مصرف انرژی موتورهای الکتریکی
شناخت عوامل مصرفی انرژی در موتورهای الکتریکی به ارائه روش‌ها بهتر کمک می‌کند. بر اساس تحقیقات انجام‌شده در صنایع مختلف انتخاب و بهره‌برداری از این موتورها به‌صورت اصولی انجام نمی‌شود. به‌عنوان مثال، در بیشتر کارخانه‌ها، موتورها را بزرگ‌تر از میزان نیاز انتخاب می‌کنند و حتی با وجود این شرایط شرایط نگهداری آن‌ها نیز مناسب نیست.
برای کاهش میزان اتلاف انرژی الکتروموتور باید عواملی که در مصرف انرژی موتورهای الکتریکی موثر هستند را بشناسید و بر مبنای آن‌ها اقدامات را برنامه‌ریزی کنید. عواملی که باعث مصرف انرژی بیشتر در موتورهای الکتریکی می‌شوند زیاد هستند که در زیر به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- انتخاب نامناسب موتور
- سرویس نکردن
- بی‌توجهی به خنک‌کاری
- عدم تطابق بار و الکتروموتور
- کارکرد موتورهای هرزگرد یا بدون بار
نحوه کاهش مصرف برق موتور الکتریکی در هر یک از این عوامل می‌تواند متفاوت باشد. اکنون که با این عوامل آشنا شدیم باید به روش های کاهش مصرف انرژی در الکتروموتور بپردازیم؛ پس ادامه مقاله را از دست ندهید؛ چراکه روش‌های کاربردی ارائه شده است.
انتخاب بهترین گیربکس صنعتی با راهنمایی گروه سپکا
روش های کاهش مصرف انرژی در الکتروموتور
کاهش مصرف برق الکتروموتور صنعتی را به‌چندین روش مختلف می‌توان انجام داد. هر یک از این روش‌ها می‌توانند تا حدی خوبی مصرف انرژی را کاهش دهد. در زیر ده روش مختلف آورده شده است که به بهینه سازی مصرف انرژی در الکتروموتورها کمک می‌کند.
بهترین الکتروموتور را انتخاب کنید
اولین قدم برای کاهش مصرف انرژی در موتورهای الکتریکی، انتخاب مناسب‌ترین الکتروموتور است. الکتروموتورها در بازار دارای مدل‌های زیادی هستند که هر کدام از آن‌ها کیفیت متفاوتی دارند. معمولا توصیه می‌شود از موتورهای با راندمان بالا استفاده کنید؛ چراکه از نظر اقتصادی کاملا مقرون به‌صرفه هستند و دارای مزایای زیر هستند:
- زمان خاموش‌بودن آن‌ها از زمان روشن‌بودن کمتر است؛
- زمان روشن‌بودن آن بیش‌از 2000 ساعت در سال است؛
- زمانی که گشتاور مورد نیاز در خروجی ثابت باشد، بار خروجی با توان الکتروموتور به‌طور کامل منطبق می‌شود.
ولی در هنگام خرید الکتروموتور باید تحقیق‌های خودتان را انجام دهید و در صورت نیاز با افراد خبره مشورت کنید تا بتوانید گزینه مناسب را خریداری کنید.
الکتروموتور را به‌طور مرتب سرویس کنید
یکی دیگر از روش های کاهش مصرف انرژی در الکتروموتور، سرویس و نگهداری اصولی و به موقع آن است. موتورها دارای قطعات زیادی هستند که همه آن‌ها در معرض آلودگی و اصطکاک قرار دارند؛ پس باید به‌صورت مرتب آن را سرویس کنید. اگر این کار را انجام ندهید، الکتروموتور جریانی بیش‌از مقدار مدار را می‌کشد که نه تنها باعث افزایش مصرف انرژی خواهد شد، بلکه هزینه‌های شما را هم بیشتر می‌کند. حتی سرویس نکردن و استفاده نادرست از موتور باعث ارتعاش قطعات متحرک و در نهایت مصرف بیشتر برق می‌شود.
یکی از کارهایی که برای کاهش مصرف برق الکتروموتور صنعتی باید انجام دهید روغن‌کاری مرتب آن است. این کار از اصطکاک بیش‌ازحد قطعات جلوگیری می‌کند. علاوه‌براین، قطعات داخل الکتروموتور پس از مدتی، کارایی خودشان را از دست می‌دهد؛ پس باید نسبت به تعویض آن‌ها اقدام کرد. برای افزایش طول عمر قطعات می‌توانید علاو‌ه‌بر روغن‌کاری آن‌ها در بازه‌های زمانی مشخص آن قطعات را تمیز کنید. این موارد برای انواع الکتروموتور از جمله الکتروموتور فشار ضعیف کاربردی است.
موتور را خنک نگه دارید
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، یک الکتروموتور از قطعات بسیار زیادی تشکیل شده است. کارکردن مدام این قطعات موجب داغ‌شدن موتور می‌شود. اگر الکتروموتور بیش‌ازحد داغ شود، مقاومت سیم‌پیچ‌ها بیشتر شده و در نتیجه موجب بالارفتن مصرف انرژی می‌شود. خنک‌کاری می‌تواند یکی از روش های کاهش مصرف برق الکتروموتور باشد. برای اینکه موتور خنک بماند باید فن آن به خوبی کار کند و محیط آن تهویه مناسبی داشته باشد. برای این کار می‌توانید از یک سیستم تهویه خارجی استفاده کنید تا دمای محیط را متعادل کند.
بار و الکتروموتور باید با همدیگر متناسب باشند
اگر بار و الکتروموتور با همدیگر تناسب داشته باشد می‌تواند باعث کاهش مصرف انرژی شود. الکتروموتوری ایده‌آل است که 80 تا 100درصد توانایی خود را به‌کار گیرد. برای مثال کار شما به تولید هیچ‌گونه گشتاوری نیاز ندارد؛ اما الکتروموتور مورد استفاده برخلاف این عمل کرده و گشتاور بسیار زیادی را تولید می‌کند. پس می‌توان گفت انتخاب چنین دستگاهی اشتباه است؛ چراکه مقدار زیادی انرژی را هدر می‌دهد و بخش عظیمی از توانایی خود را اصلا استفاده نمی‌کند. پس در انتخاب دستگاه مورد استفاده خودتان دقت کنید.
از جمله محصولات سپکا: محصولات برق صنعتی شامل انواع کلید اتوماتیک، درایو، دژنکتور، تابلو برق و ...
از تابلوهای خازنی استفاده کنید
یکی از روش های کاهش مصرف انرژی در الکتروموتور، استفاده از تابلوهای خازنی است. موتورهای الکتریکی دارای سیم‌پیچ‌هایی هستند که همیشه بار سلفی را تولید می‌کنند. بار سلفی تولید‌شده همواره با ایجاد ری‌اکتیو همراه خواهد بود که موجب کاهش توان موثر و همچنین کارایی موتور می‌شود. تولید بار سلفی و ری‌اکتیو در مدار موجب افزایش مصرف انرژی در الکتروموتور خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکل می‌توانید از تابلوهای خازنی استفاده کنید. این تابلوها از تعدادی خازن تشکیل شده‌اند که با اصلاح توان شبکه، باعث کاهش میزان اتلاف انرژی الکتروموتور می‌شوند.
استفاده اینورتر یا سافت استارتر مفید است
استفاده از اینورتر یا سافت استارتر می‌تواند یکی از روش های کاهش مصرف انرژی در الکتروموتور باشد. هنگامی که یک موتور الکتریکی راه‌اندازی می‌شود و به سرعت نامی می‌رسد و به کشیدن جریان از مدار نیاز خواهد داشت. به‌عبارت‌دیگر، زمانی که یک موتور روشن می‌شود 70درصد جریان را به طرف خود کشیده و به سرعت نامی می‌رسد. در این مرحله باید موتور روی گشتاور لغزشی خود غلبه کند به همین دلیل جریان کاهش پیدا می‌کند و موتور می‌تواند کار خود را انجام دهد.
اگر در الکتروموتور از اینورتر یا سافت استارتر استفاده شود کمک می‌کند که جریان کشیده‌شده اولیه به‌شدت کمتر شود. همچنین از گشتاور لحظه‌ای و جریان هجومی در موقع راه‌اندازی جلوگیری می‌کند و به‌طول عمر موتور کمک می‌کند.
دور موتور را کنترل کنید
یکی از روش‌های معمول برای کاهش مصرف انرژی در الکتروموتورها، استفاده از کنترل‌کننده‌های دور است. با این کار گشتاور مورد نیاز خروجی با شرایط بار تطابق داده می‌شود و از هدر رفتن انرژی مکانیکی جلوگیری می‌شود. برای اینکه کنترل دقیق‌تری روی سرعت نهایی موتور الکتریکی داشته باشید از مدارهای الکترونیکی مختلفی استفاده می‌شود. با کنترل‌کردن سرعت، بخش زیادی از استهلاک قسمت‌های متحرک کاهش پیدا می‌کند.
مشخصات فنی و راهنمای خرید کوپلینگ در سایت تخصصی سپکا
استفاده از تسمه‌ها به کاهش مصرف برق کمک می‌کنند
یکی از روش‌های کاهش مصرف انرژی در الکتروموتور، استفاده از تسمه‌ها است. استفاده از آن در موتورهای الکتریکی می‌تواند مزایای زیادی به‌همراه داشته باشد؛ به‌عنوان مثال:
- اگر تسمه استفاده‌شده در زمان کار هیچ‌گونه لغزشی نداشته باشد، می‌تواند بازده الکتروموتور را تا 10درصد افزایش دهد؛
- تسمه‌هایی که مشخصات نامی بالاتری از توان الکتروموتور داشته باشند، می‌توانند باعث بالارفتن کارایی شوند؛
- قطر چرخی که برای تسمه استفاده می‌شود اگر بزرگ‌تر باشد، می‌تواند راندمان الکتروموتور را افزایش دهد.
در انتخاب تسمه باید خیلی دقیق عمل کرد؛ چون به همان اندازه که استفاده از تسمه مناسب می‌تواند باعث کاهش مصرف انرژی شود؛ انتخاب نامناسب آن هم می‌تواند باعث کاهش راندمان و حتی مصرف بیشتر انرژی خواهد شد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که استفاده از تسمه فقط در شرایط خاصی کاربرد دارد.
الکتروموتورهای هرزگرد یا بدون بار را خاموش کنید
برای کاهش مصرف انرژی در الکتروموتورها، باید روی عملکرد آن‌ها نظارت دقیقی داشت. یکی از منابع اصلی مصرف انرژی، الکتروموتورهای هرزگرد یا بدون بار است. شما با نظارت مداوم می‌توانید آن‌ها را شناسایی کنید و سپس خاموش کنید. جریان الکتروموتورهای بدون بار با جریان موتورهای الکتریکی با بار کامل برابری می‌کند. پس انرژی زیادی را هدف خواهند داد. با وصل‌کردن یک سوئیچ به پدال چرخ‌ها می‌توان الکتروموتورهای بی‌بار را به‌طور کامل خاموش کرد.
خرید و سفارش الکتروموتور ضد انفجار از طریق سایت سپکا
از موتور کمکی در زمان راه‌اندازی کمک بگیرید
بعضی از الکتروموتورها که به انرژی زیادی در زمان راه‌اندازی نیاز دارند، در ابتدای کار به برق زیادی نیاز دارند. در این شرایط استفاده از موتورهای کمکی می‌تواند بهترین راه‌کار باشد. این موتور می‌تواند بخشی از نیروی مورد نیاز برای حرکت اولیه الکتروموتور را تامین می‌کند و به آن‌ها کمک می‌کند به سرعت و گشتاور نامی برسد. سپس موتور کمکی را از مدار خارج می‌کنند.
سخن پایانی
الکتروموتورها یا همان موتورهای الکتریکی نقش مهمی در صنایع مختلف برعهده دارند؛ در همه کارخانه‌های بزرگ و کوچک از آن استفاده می‌شود؛ اما مشکل بزرگی که الکتروموتورها پیش روی صاحبان صنایع قرار داده‌اند، مصرف انرژی بالای آن است. در چند سال گذشته اقدامات خوبی برای کاهش مصرف برق الکتروموتور صنعتی انجام شده است. در کنار این اقدامات، روش های کاهش مصرف انرژی در الکتروموتور هم وجود دارد که با کمترین هزینه می‌توان تا حد زیادی اتلاف برق را کاهش داد. در این مقاله ده روش کاربردی برای صرفه جویی انرژی در الکتروموتورهای صنعتی ارائه شد.
پست قبلی
پست بعدی
