در برق صنعتی اصطلاحاتی وجود دارد که کاربرد زیادی دارند. اگر شما بتوانید با تعریف دقیق این اصطلاحات آشنا شوید قطعا میتوانید در این حوزه بیشتر موفق باشید. این اصطلاحات را میتوان به دو نوع اصطلاحات عمومی و تخصصی تقسیم دستهبندی کرد. البته در کنار اصطلاحات در برق صنعتی بهتر است با واحدهای برق هم آشنا شویم. در این مقاله قصد داریم به تعریف اصطلاحات و واحدهای برق صنعتی بپردازیم؛ اگر شما دوست دارید با این تعاریف آشنا شوید، پس تا پایان همراه ما باشید.
کلمات و اصطلاحات برق صنعتی تخصصی
شاید اصطلاحات در برق صنعتی هم قبلا به گوش شما خورده باشد؛ اما، تعریف دقیقی در مورد آنها نمیدانید. در اینجا قصد داریم به چند اصطلاح تخصصی که در برق صنعتی بیشترین کاربرد را دارند بپردازیم:
- جریان مستقیم: جریان مستقیم یا DC یکی از اصطلاحات در برقی صنعتی است و بهعنوان سادهترین نوع جریان معرفی میشود. در جریان مستقیم جهت جریان تغییر نمیکند و همیشه در یک جهت است. معمولاً این جریان توسط باتری یا القای مغناطیسی ایجاد میشود.
- جریان متناوب: جریان متناوب یا همان AC جریانی است که از صفر تا ماکزیمم جاری میشود و سپس به صفر برمیگردد و بعد از آن به ماکزیمم منفی خواهد رفت و دوباره به صفر برمیگردد و این چرخه ادامه خواهد داشت.
- ژنراتور: ژنراتور وسیلهای است که انرژی مکانیکی که از یک منبع بیرونی بهدست میآورد و به انرژی الکتریکی بهعنوان خروجی تبدیل میکند. این دستگاه میتواند به شکل جریان مستقیم یا جریان متناوب وجود دارد.
- فیدر: یکی دیگر از اصطلاحات در برق صنعتی، فیدر است. فیدرها یکی از دستگاههای مهم برای استفاده در تابلوهای برق و تامین انرژی هستند. در واقع فیدر به وسایل قطع و وصل گفته میشود که جهت دریافت برق از منبع بزرگ به منبع کوچک مورد استفاده قرار میگیرند.
- رله: رله یک قطعه الکتریکی است که در مدارهای مورد استفاده قرار میگیرد. این قطعه مانند یک کلید عمل میکند؛ اما، با این تفاوت که کلید بهصورت دستی مورد استفاده قرار میگیرد ولی عمل باز و بسته شدن رله به کمک جریان الکتریکی است.
- جاروبک: یکی از قطعاتی است که در موتورها و ژنراتورها مورد استفاده قرار میگیرد. وظیفه این قطعه انتقال جریان بین قسمت چرخان و ثابت است که برق را به قسمت چرخان منتقل خواهد کرد.
- ولتاژ اولیه و ثانویه: در پستهای برق که در آنها از دستگاه ترانسفورماتور استفاده میشود، به ولتاژهای بالا، ولتاژ اولیه و به ولتاژهای پایین ولتاژ ثانویه گویند.
اصطلاحات متداول و عمومی برق
در کنار اصطلاحات تخصصی در برق صنعتی، اصطلاحات عمومی و متداول هم وجود دارد. آیا شما با اصطلاحات عمومی آشنایی دارید؟ اگر جوابتان خیر است، مشکلی نیست، ما در این بخش به تعریف تعدادی از اصطلاحات متداول و عمومی تجهیزات برق صنعتی خواهیم پرداخت.
- خازن: وسیلهای الکتریکی است که بار الکتریکی را درون خود ذخیره میکند. خازن در هر کشوری براساس استانداردهای موجود در صنعت برق آن کشور تولید میشود.
- فیوز: یک قطعه یا وسیله محافظتی است. در واقع فیوز در مدارهای الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد و دستگاهها را در مقابل افزایش غیرمجاز جریان محافظت خواهد کرد. اگر جریان بیش از حد مجاز از فیوز عبور کند فیوز آن را قطع میکند و با این کار به قسمتهای دیگری آسیبی وارد نخواهد شد.
- کلید محافظ جان: کلید محافظ جان یکی از اصطلاحات در برق صنعتی است که کمتر به آن پرداخته میشود. اگر فیوز نتواند جریانهای اضافی را تشخیص دهد، وظیفه کلید محافظ جان شروع میشود. این کلید از ایجاد هرگونه آتشسوزی و برقگرفتگی جلوگیری خواهد کرد.
- برقگیر: این وسیله در بالای ساختمان وصل میشود و جلوی جریانات اضافی را میگیرد؛ در نهایت جریان به زمین منتقل خواهد شد. پس برقگیر بهعنوان محافظ ساختمان در برابر صاعقه جلوگیری میکند.
- برق سهفاز: برای مصارف صنعتی معمولاً از برق سه فاز استفاده میشود؛ چراکه در صنعت به مقدار برق بسیار بالایی نیاز است. برق سه فاز از سه رشته سیم تشکیل شده که برق با اختلاف پتانسیل 380 وات از آن عبور خواهد کرد. البته ناگفته نماند برای عبور برق تولید شده از نیروگاهها به داخل شهر از برق سه فاز استفاده خواهد شد. باید توجه داشته باشید برق تکفاز هم وجود دارد که از اصطلاحات برق ساختمان است.
- توان الکتریکی: یکی از اصطلاحات در برق صنعتی که کاربرد زیادی دارد، توان الکتریکی است. این اصطلاح را میتوان اینگونه تعریف کرد که نرخ انتقال انرژی الکتریکی در یک مدار الکتریکی در واحد زمان را توان الکتریکی گویند. واحد توان برحسب وات تعریف میشود.
- اتصال کوتاه: اتصال کوتاه مداری است که مسیری را ایجاد میکند تا جریان بهراحتی از آن عبور کند. به عبارت سادهتر اتصال کوتاه زمانی رخ میدهد که بین دو بخش از یک مدار الکتریکی اتصالی ناخواسته ایجاد میشود.
- موتور الکتریکی: موتور الکتریکی یا دینام یک دستگاه مکانیکی است که قابلیت این را دارد انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل کند. موتور این کار را از طریق فرایند القای مغناطیسی انجام خواهد داد.
واحدهای برق در اصطلاحات برق
برای اینکه در بحث یادگیری و آموزش بهتر عمل کنید به تعریف واحدهای برق در اصطلاحات برق هم نیاز دارید. در ادامه تعریف چند واحد پرکاربرد در برق صنعتی خواهیم پرداخت:
- ولت: اختلاف پتانسیل بین دو نقطه است. پس میتوان گفت که ولت واحد سنجش ولتاژ یا اختلاف پتانسیل الکتریکی است که مقدار اختلاف پتانسیل را نسبت به زمین که دارای ولتاژ صفر است، دارد.
- آمپر: به واحد اندازهگیری جریان الکتریکی یا همان الکتریسته آمپر گفته میشود. در واقع میتوان گفت آمپر مقدار شدت جریان الکتریکی یا اندازه قدرت را نشان میدهد.
- هرتز: واحد اندازهگیری جریان در فرکانس را هرتز گویند و به معنی یک دور حرکت کامل یا یک دور جریان است. هرتز را با نماد Hz نشان میدهند.
- ژول: یکای اندازهگیری کار است و به افتخار جیمز ژول فیزیکدان برجسته نامگذاری گردید. اگر بخواهیم ژول را دقیقتر تعریف کنیم میتوان گفت، مقدار انرژی الکتریکی معادل با کار انجام شده در زمانی که یک آمپر از یک مقاومت یک اهمی در یک ثانیه عبور میکند.
- وات: توان خروجی یک وسیلهای را وات میگویند؛ پس میتوان گفت وات اندازه توان الکتریکی است و میتوان گفت یک وات با یک ژول انرژی در ثانیه برابر است.
- اختلاف پتانسیل الکتریکی: اختلاف پتانسیل الکتریکی یا همان ولتاژ، مقدار نیرویی است که به الکترونها فشار وارد خواهد کرد تا در داخل رسانا جریان پیدا کنند هرچقدر اندازه این ولتاژ بزرگتر باشد، نیروی وارد شده بر الکترونها هم بیشتر خواهد شد و جریان بزرگتری ایجاد میشود.
نتیجهگیری
در این مقاله به اصطلاحات در برق صنعتی پرداخته شد. ما این اصطلاحات را به دو دسته تخصصی و متداول دستهبندی کردیم. از اصطلاحات در برق صنعتی میتوان به جریان متناوب، جریان مستقیم، ژنراتور، فیدر، رله، جاروبک، ولتاژ اولیه و ثانویه، خازن، فیوز، کلید محافظ جان، برقگیر، برق سهفاز، توان الکتریکی، اتصال کوتاه و موتور الکتریکی اشاره کرد. در پایان مقاله واحدهای برق در اصطلاحات برق تعریف شدند.